Thiếu chip bán dẫn đang khiến hàng loạt thương hiệu ô tô lớn trên thế giới gặp khó khăn. Thậm chí nhiều hãng xe phải thông báo trể lịch giao xe trễ tới 1-2 tháng, không những xe nhập khẩu mà cả xe lắp ráp.
Thời điểm đầu khi chất bán dẫn thiếu hụt nhiều chuyên gia nhận định chỉ là tạm thời nhưng hiện nay tình hình dường như đang có nguy cơ kéo dài hết cả năm 2021.
Đây sẽ là “đòn chí mạng” cho ngành ôtô nếu tình hình này cứ kéo dài, nhất là khi các hãng xe có kế hoạch tăng cường sản xuất trong năm nay nhằm đáp ứng nhu cầu được cho là ngày càng tăng khi “Đại dịch Covid-19” đang hoành hành, cũng như bù đắp thiệt hại do gần như phải “đắp chiếu” vào năm 2020.
Tuy nhiên, việc thiếu chip bán dẫn đang phủ bóng đen lên hy vọng của các hãng xe. Trên thực tế là đã và đang đẩy các nhà sản xuất ôtô rơi vào cảnh bất đắc dĩ phải “nhàn rỗi” trong ngắn hạn.
Thiếu chíp bán dẫn kéo theo nhiều hãng giao xe trễ
Thời điểm hiện tại, ngành công nghiệp ô tô thế giới đã và đang bị ảnh hưởng khá nặng nề bởi tình trạng thiếu linh kiện bán dẫn toàn cầu. Một chiếc ô tô cần từ 50 đến 150 chíp bán dẫn, điều hành mọi tính năng từ quản lý động cơ, định vị vệ tinh dẫn đường, cho tới hệ thống phanh khẩn cấp. Các loại chíp bán dẫn được sử dụng rộng rãi trên ô tô, từ theo dõi động cơ, quản lý hệ thống lái cho tới cảm biến, hệ thống giải trí…
Khủng hoảng thiếu hụt linh kiện bán dẫn buộc nhiều công ty phải cắt giảm sản lượng, thậm chí dừng sản xuất một vài mẫu xe.
Cũng như ở các nước trên thế giới, tại Việt Nam hiện nay, hàng loạt thương hiệu lớn, trong đó có Honda, Toyota, Kia, Mitsubishi, Mercedes-Benz, Suzuki… bị ảnh hưởng bởi tình trạng này. Các hãng xe cũng đã chính thức thông báo tình trạng chậm trễ nhất định trong hoạt động sản xuất, đặt – giao xe… trong thời gian tới.
Mới đây nhất, hai hãng xe Mitsubishi Việt Nam và Suzuki Việt Nam đều đã thông báo cho các đại lý về việc chậm giao xe.
Trong đó, hãng xe ô tô Mitsubishi Việt Nam cho biết, phải sau 20 ngày làm việc mới có thể tiếp tục giao xe cho nhà phân phối để đến tay người tiêu dùng. Các mẫu xe chậm giao có Mitsubishi Xpander, Outlander (lắp ráp trong nước) và Attrage (nhập khẩu từ Thái Lan). Ước tính, các đơn hàng trong nước đã đặt xe Mitsubishi từ giữa tháng 4 phải chờ đến cuối tháng 5, đầu tháng 6 mới có thể nhận xe.
Tương tự, xe Suzuki XL7 và Ertiga cũng đang vấp phải tình trạng nguồn nhập khẩu bị hạn chế trong thời gian từ tháng 5 đến tháng 7/2021 do nhà máy Suzuki tại Indonesia buộc phải cắt giảm sản xuất trong bối cảnh thiếu hụt linh kiện.
Suzuki Việt Nam cho biết, nguyên nhân khiến nhà máy của Suzuki tại Indonesia cắt giảm sản xuất là do thiếu linh kiện. Trong khi đó, vào đầu tháng 4/2021 tờ Jakarta Post đưa tin nhà sản xuất ô tô PT Suzuki Indomobil Motor đã phải tạm dừng sản xuất từ 13 đến 24/4 tại ba nhà máy ở Cakung (Đông Jakarta), Cikarang (Bekasi) và Tambun (Tây Java).
Cũng theo Suzuki Việt Nam, dự kiến số lượng xe XL7 và Ertiga nhập khẩu trong ba tháng tới đây (từ tháng 5 đến 7/2021) sẽ bị hạn chế. Cộng với việc “giảm gánh nặng tài chính cho các đại lý có nhiều tồn kho”, hãng xe Nhật Bản cho biết sẽ phân bổ nguồn xe nhập khẩu trong tháng 5 tới đây dựa theo đơn hàng và số lượng tồn kho của mỗi đại lý (Suzuki không cho biết cụ thể là tồn kho mẫu xe nào, xe du lịch hay xe tải).
Tình trạng thiếu chip bán dẫn thậm chí gián đoạn giao xe cũng xảy ra với các thương hiệu phổ biến khác tại Việt Nam như Kia, Toyota. Hai mẫu xe hot Kia Seltos và Toyota Corolla Cross đến nay vẫn đang hiếm hàng và tăng giá tại các đại lý. Khách hàng đặt cọc hai mẫu xe này đều phải đợi 1-2 tháng mới có thể nhận xe.
Hay như đại diện nhà phân phối Subaru tại thị trường Việt Nam xác nhận đã phải tạm hoãn kế hoạch ra mắt thêm mẫu xe mới trong năm nay do khó đảm bảo nguồn cung từ Nhật Bản và Thái Lan.
Trước đó, tình trạng khó khăn này kéo dài cũng buộc hầu hết các hãng ô tô trên thế giới phải giảm sản lượng như Volkswagen của Đức đã thông báo rằng họ sẽ cắt giảm sản lượng ở Trung Quốc, Bắc Mỹ và Châu Âu. Nissan cũng đã cắt giảm sản lượng tương ứng 5.000 chiếc xe chủ lực của mình là Note. Toyota đã quyết định giảm sản xuất xe bán tải Tundra tại nhà máy ở Texas. Honda cũng đã quyết định giảm sản lượng xe Fit đi 4.000 chiếc tại một nhà máy ở tỉnh Mie của Nhật Bản…
Đối với phân khúc xe sang gặp khó khăn do thiếu linh kiện bán dẫn còn đáng kể hơn rất nhiều. Giám đốc kinh doanh một đại lý Mercedes-Benz xác nhận thời gian đặt hàng các mẫu xe nhập khẩu của thương hiệu hạng sang nước Đức đang bị ảnh hưởng. Thời gian dự kiến giao xe sẽ bị kéo dài thêm đáng kể.
“Tình trạng không có xe giao vẫn diễn ra. Các mẫu xe nhập khẩu hầu như đều bị trễ 1-2 tháng so với trước”, vị này cho biết.
Trong tuần qua, cả Honda, Ford và BMW đều phát đi thông điệp quan ngại về tình trạng ngày càng xấu đi khi thiếu linh kiện bán dẫn trên toàn cầu.
Nhiều mẫu xe hot khan hàng dẫn đến tình trạng “bia kèm lạc”
Theo giới chuyên gia về lĩnh vực sản xuất ô tô tại Việt Nam nhận định, tình trạng chip bán dẫn bị thiếu hụt sẽ còn kéo dài tới hết năm nay, thậm chí sang tới năm 2022. Điều này ảnh hưởng rất nhiều đến hoạt động kinh doanh của nghành ô tô nói riêng hay nền kinh tế Việt Nam nói chung.
Trao đổi với phóng viên, anh Nguyễn Tuấn Vũ Đại diện bán hàng kiêm Trưởng phòng kinh doanh đại lý Honda Ô tô Mỹ Đình tại Hà Nội cho biết: “Phần lớn là do tác động từ đại dịch Covid-19 khiến cho hoạt động sản xuất và cung ứng linh kiện trên toàn cầu của các hãng bị ảnh hưởng rất lớn. Điều này gây ra nhiều khó khăn ở khâu đặt hàng, nhập khẩu linh kiện cho đến quá trình vận chuyển về Việt Nam để tiến hành sản xuất”.
Ông Lê Thanh Sơn, một trong những chuyên gia trong lĩnh vực kinh doanh ô tô từ thời đầu cũng cho rằng: “Không chỉ riêng các hãng xe Du lịch mà còn cả các dòng xe khác như xe kinh doanh, xe tải, container,…cũng bị ảnh hưởng. Chi phí vận tải gia tăng, chi phí nhân công tăng cùng với đại dịch Covid-19 vẫn đang phức tạp, càng tạo thêm sức ép lên thị trường xe trong giai đoạn hiện nay. Dẫn đến tình trạng các mẫu xe hot, khan hàng cũng có thể bị thổi giá trong thời gian tới”.
Bên cạnh những tác động đối với hoạt động kinh doanh, việc thiếu hụt chíp bán dẫn còn tác động tới cả kế hoạch vận hành trong năm tới 2022 của một số thương hiệu tại Việt Nam cũng như trên thế giới.
Kế hoạch sản xuất bị gián đoạn ảnh hưởng rất lớn đến doanh số. Và gây ra xáo trộn về thứ hạng cạnh tranh của hãng trong từng tháng, quý, năm. Người tiêu dùng nên chuẩn bị tinh thần cho tình trạng giá các mẫu xe hot, hiếm có thể tăng giá nhẹ. Thời gian giao xe kéo dài, tình trạng “bia kèm lạc” cũng có thể xảy ra. Tuy nhiên, Honda Ô tô Mỹ Đình trên tinh thần và tiêu chí “khách hàng là thượng đế” luôn tự hào không gây khó dễ cho người tiêu dùng với cam kết “không bia kèm lạc”.
